Arama motoru nedir? Arama motorları, internetin sonsuz içeriğini erişilebilir hale getiren dijital kütüphanelerdir. İki temel bileşenden oluşurlar:
- Arama Dizini: Web sayfaları hakkında bilgi içeren, sürekli güncellenen dijital bir arşivdir.
- Arama Algoritması: Kullanıcının sorgusuna en uygun içerikleri belirlemek için dizini tarayan yazılımlardır.
ARAMA MOTORLARININ AMACI NEDİR?
Her arama motorunun hedefi aynıdır: Kullanıcıya mümkün olan en doğru, hızlı ve alakalı sonuçları sunmak. Bu amaç, onların pazar payını belirleyen temel faktördür. Ne kadar iyi sonuç sunarsan, o kadar çok kullanıcı seni tercih eder.
ARAMA MOTORLARI NASIL PARA KAZANIR?
Arama motorları, sundukları sonuçları iki kategoriye ayırır:
- Organik Sonuçlar: Doğal yollarla dizine giren, reklam ücreti ödenmeyen içeriklerdir.
- Ücretli Sonuçlar: İşletmelerin belirli anahtar kelimeler için ödeme yaparak üst sıralarda yer aldığı reklamlardır.
Her tıklama, reklamverene maliyet oluşturur ve bu sistem PPC (Pay-Per-Click) modeli olarak bilinir. Daha fazla kullanıcı = daha fazla tıklama = daha fazla kazanç.
ARAMA MOTORU NEDİR VE DİZİNLERİNİ NASIL OLUŞTURUR?
Her arama motorunun indeks oluşturma süreci farklıdır ancak Google’ın kullandığı model öne çıkar. Basitleştirilmiş haliyle süreç şöyle işler:
GOOGLE ARAMA DİZİNİNİ NASIL OLUŞTURUR?
URL’LER ➡️ CRAWLING ➡️ PROCESSING & RENDERING ➡️ INDEXING
URL’LER
Her şey bilinen URL’lerle başlar. Google bu URL’leri üç ana yolla keşfeder:
- Geri bağlantılar (backlinks): Başka sitelerden verilen bağlantılar sayesinde Google yeni sayfaları bulur.
- Site haritaları (sitemaps): Web site sahiplerinin Google’a hangi sayfaların önemli olduğunu bildirdiği XML dosyalarıdır.
- URL gönderimi: Web yöneticileri, belirli sayfaları manuel olarak Google’a bildirebilir.
CRAWLING
Tarama (crawling), “örümcek” adı verilen botların URL’leri ziyaret edip içerikleri indirmesidir. Google’ın botu, Googlebot olarak bilinir.
İŞLEME & OLUŞTURMA
İşleme aşamasında Google, sayfanın kodlarını çalıştırarak içeriği analiz eder. Sayfanın nasıl göründüğünü ve kullanıcıya ne sunduğunu simüle eder. Buradan elde edilen veri, sıralama algoritmaları için kritik öneme sahiptir.
Kimse bu sürecin her detayını bilmiyor. Ama önemli olan şu: Sayfanın içeriği ayrıştırılır, bağlantılar tespit edilir ve indekslemeye hazır hale getirilir.
İNDEKSLEME
Tarama ve işlemden geçen sayfalar artık Google’ın arama dizinine dahil edilir. Bu dizin, Google’ın arama sonuçlarını sunduğu devasa veri tabanıdır.
Dizine alınmayan sayfa, Google için yok hükmündedir.
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?
Arama motoru nedir dediğimizde ilk akla gelen arama motoru Google, küresel arama motoru pazarının %91,43’ünü elinde tutar. Dizine girmeyen bir sayfa, görünmez kalır.
ARAMA MOTORLARI SAYFALARI NASIL SIRALAR?
Tarama ve indeksleme, sadece ilk adım. Asıl kritik mesele, kullanıcı arama yaptığında hangi sonuçların ilk sıraya geleceğidir. Bu karar, arama algoritmaları ile alınır.
ARAMA ALGORİTMALARI NEDİR?
Arama motoru nedir kadar arama algoritmaları nedir de çok merak edilen sorulardandır. Google gibi arama motorları, yüzlerce sıralama sinyaliyle çalışır. Bu algoritmalar, arama dizinindeki milyonlarca sayfayı değerlendirerek en alakalı sonuçları belirler.
Google tüm sıralama faktörlerini açıklamaz, ancak en önemli olanlarını biliyoruz.
TEMEL GOOGLE SIRALAMA FAKTÖRLERİ
GERİ BAĞLANTILAR (BACKLINKS)
Backlink’ler başka bir web sitesinden sizin sitenize verilen bağlantılardır. Google’ın en güçlü sıralama faktörlerinden biridir. Google’dan Andrey Lipattsev, 2016’da bunu açıkça onaylamıştır.
Ahrefs’in 1 milyar sayfa üzerindeki araştırmasına göre, backlink sayısı ile organik trafik arasında güçlü bir ilişki vardır.
Kalite, nicelikten önemlidir. Birkaç yüksek kaliteli backlink, onlarca düşük kaliteli linkten çok daha değerlidir.
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?
Ahrefs’in ücretsiz Web Yöneticisi Araçları ile geri bağlantılarınızı kontrol edebilirsiniz. Sadece alan adınızı girin, Site Gezgini > Geri Bağlantılar raporuna gidin.
ALAKA DÜZEYİ
Google, kullanıcıya en alakalı içeriği sunmak ister. Bu yüzden, sorguyla aynı anahtar kelimeleri barındıran içeriklere öncelik verir. Ayrıca, kullanıcıların o içerikle nasıl etkileşime geçtiğini de dikkate alır.
TAZELİK (FRESHNESS)
Tazelik, bazı aramalarda sıralamayı belirleyen kritik bir faktördür. Örneğin, “Netflix’in yeni dizileri” gibi sorgular, güncel içerik gerektirir. Ancak “Rubik küpü nasıl çözülür?” gibi sorgular tazelikten etkilenmez.
SAYFA HIZI
Sayfa ne kadar hızlı yüklenirse, kullanıcı deneyimi o kadar iyi olur. Google hem mobil hem masaüstü için sayfa hızını sıralama faktörü olarak kullanır. Etkisi sınırlıdır ama ihmal edilmemelidir.
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?
Ahrefs’in Site Denetimi aracıyla sayfa hızınızı kontrol edebilirsiniz. Raporlar ne kadar az kırmızı gösteriyorsa o kadar iyisiniz.
MOBİL UYUMLULUK
Mobil uyumluluk 2015’ten bu yana resmi bir sıralama sinyalidir. Mobilde arama hacmi masaüstünü geçtiğinden, duyarlı tasarım artık bir zorunluluktur.
ARAMA MOTORU NEDİR VE SONUÇLARINI NASIL KİŞİSELLEŞTİRİYOR?
Arama motoru nedir sorusunu açıkladık peki bu arama motorları arama sonuçlarını nasıl kişiselleştiriyor? Google, arama sonuçlarını her kullanıcıya göre özelleştirerek daha alakalı ve tatmin edici bir deneyim sunmayı hedefler. Bunun için konum, dil ve geçmiş verileri gibi kişisel sinyalleri kullanır. Bu sayede her kullanıcı, kendi bağlamına en uygun içeriklerle karşılaşır.
Kişiselleştirme her zaman sorguya bağlıdır ve kullanıcı davranışlarına göre dinamik biçimde değişebilir. Şimdi bu sinyallere yakından bakalım.
KONUM
Google, fiziksel konumunuzu arama sonuçlarını yerelleştirmek için kullanır. Örneğin “İtalyan restoranı” gibi yerel niyet taşıyan sorgularda, sonuçlar bulunduğunuz lokasyona göre düzenlenir. Çünkü Google, sizin Floransa’ya değil, mahallenizdeki pizzacıya ihtiyacınız olduğunu bilir.
Ayrıca konum bazlı kişiselleştirme yalnızca restoranlar için değil, haber, hava durumu, etkinlikler, hatta bazı ürün sorgularında bile devreye girebilir.
DİL
Google, arama yapan kişinin cihaz dili, tarayıcı dili ve coğrafi ayarlarını dikkate alarak içerikleri uygun dilde sunar. İspanyolca konuşan bir kullanıcıya İngilizce içerik göstermek anlamsız olacağı için, sistem bu içerikleri filtreler ve önceliği yerel dile verir.
Bu durum özellikle çok dilli içerik stratejileri oluşturan markalar için önemlidir. Sayfalarınız farklı dillerdeyse, hreflang etiketleriyle Google’a kimin hangi içeriği görmesi gerektiğini açıkça belirtmelisiniz.
YouTube SEO ve Dil Örneği
Farklı dillerdeki içerikler, farklı bölgelerde farklı sıralama sonuçları doğurur:
- “YouTube SEO: Wie deine Videos ranken – komplette Anleitung” (Almanca)
- “YouTube SEO: How to Rank Your Videos From Start to Finish” (İngilizce)
- “SEO en YouTube: Cómo posicionar tus Videos desde el Primer hasta el…” (İspanyolca)
Bu başlıkların her biri aynı konuyu ele alır, ancak kullanıcıların yaşadığı dile ve bölgeye göre görünürlük kazanır bu özellikten dolayı arama motoru nedir sorusuna dil alt başlığını da ekleyebiliriz.
ARAMA GEÇMİŞİ
Google, daha önce yaptığınız aramaları, tıkladığınız sonuçları ve ziyaret ettiğiniz sayfaları analiz ederek size özel sonuçlar sunar. Örneğin daha önce sıklıkla e-ticaret sitelerinde ayakkabı aradıysanız, “koşu ayakkabısı” yazdığınızda spor markaları öncelikli olarak sıralanabilir.
Bu kişiselleştirme, arama motoru nedir ve bu motorlar nasıl daha verimli kılınır sorusunun cevabıdır; çünkü kullanıcı alışkanlıklarını öğrenen bir sistem olduğunu gösterir, daha iyi sonuç üretir.
Bu özellik istenirse devre dışı bırakılabilir. Ancak pek çok kullanıcı bunu bilmez ya da ihtiyaç duymaz — çünkü sonuçlar genellikle daha doğru ve faydalı olur.
