BİR YILDA DEĞİŞEN OYUN: ARTIK GOOGLE DEĞİL, CHATBOT YÖNLENDİRİYOR
Son 12 ayda yapay zekâ sohbet botları (ChatGPT, Perplexity, Google AIO gibi) sadece dijital oyuncak olmaktan çıktı; web trafiğinin yeni kaynaklarından biri hâline geldi. Yönlendirme trafikleri artıyor, üstelik bu trafik Google’dan gelenlerden daha kaliteli.
Ama en büyük açık şu: AI botları hangi içeriklere atıf yapıyor, neden bazı sayfalar öne çıkıyor, klasik SEO faktörleri burada işe yarıyor mu? Bu soruların cevabı net değil. O yüzden 1.600 içerik-yoğun URL ve 7.000+ atıf üzerinden derin bir analiz yapıldı.
KLAVYENİ DEĞİL DERİNLİĞİ KONUŞTUR: ATIF GETİREN İÇERİKLER NEYİ FARKLI YAPIYOR?
Klasik SEO metrikleriyle (backlink, DR, trafik hacmi) yapay zekâ botlarında görünür olmak zor. Bu sistemler içerik derinliğine ve okunabilirliğe bakıyor. Kelime ve cümle sayısı yükseldikçe görünürlük artıyor. Flesch okunabilirlik skoru da önemli.
Ne işe yaramıyor?
- Yüksek trafik
- Fazla backlink
- Anahtar kelime zenginliği
Ne işe yarıyor?
- Uzun ve net anlatım
- Daha fazla cümle ve paragraf
- Anlaşılabilir dil kullanımı
ChatGPT biraz daha domain otoritesine bakarken, Perplexity ve Google AIO içerik uzunluğunu daha çok önemsiyor. Yani uzun yaz çünkü uzun; değil. Uzun yaz çünkü yapay zekâ “soru-cevap” oynuyor.
İÇERİĞİ OLUŞTUR, AMA LAFI UZATMA: ÖRNEKLERLE DERİNLİK NE DEMEK?
Kazanan:
- 10.000+ kelime
- 1.500+ cümle
- Flesch skoru: 55
- 72 ChatGPT atfı
Kaybeden:
- 3.900 kelime
- 580 cümle
- Flesch skoru: 48
- 3 atıf
İçerik sadece SEO için değil, yapay zekâ için de yazılmalı. Konu derinleştikçe, atıf alma ihtimali yükseliyor.
MARKA GÖRÜNÜRLÜĞÜNÜN ŞİFRESİ: POPÜLERLİK
Yapay zekâ bir şeyi seviyorsa, o da tanıdık markalar. Marka arama hacmi ile AI botlarındaki bahsedilme arasında güçlü korelasyon var.
- ChatGPT: 0.542
- Perplexity: 0.196
- Google AIO: 0.254
Özellikle satın alma niyeti barındıran prompt’larda popüler markalar öne çıkıyor. Sektör ne olursa olsun (sağlık, güzellik, psikoloji), kullanıcılar en çok duyduğu markayı sormadan tercih ediyor.
Healthline, her yapay zekâ modelinde en çok atıf alan tek domain. Diğer markalar modelden modele değişiyor. Bu da şunu gösteriyor: Sadece ChatGPT’yi izlemek yetmez.
PROMPT YAPISI = GÖRÜNÜRLÜK STRATEJİSİ
Bazı kelimeler AI’ın dikkatini daha çok çekiyor:
- “best” → %69.71 atıf tetikleyici
- “trusted” → %5.77
- “source”, “recommend”, “reliable” → daha az ama yine etkili
“Recommend” içeren sorular daha çok kamu kurumlarını tetikliyor (örneğin: FDA).
Marka stratejisi oluştururken şunu unutma: Hedef kitle nasıl arıyor bilmiyoruz ama prompt’ların yapısı görünürlüğü belirliyor.
TEKNİK DETAYLARLA KENDİNİ SABOTE ETME
Bazı siteler farkında olmadan AI görünürlüğünü sıfırlıyor:
- onlinedoctor.com → Bing’de indekslenmediği için Copilot hiç göstermiyor.
- cnet.com → ChatGPT robotlarını engellemiş.
- everydayhealth.com → Perplexity’den dışlanmış.
Diğer yandan bazı AI botları engellenmiş sitelere rağmen içeriklerini kullanabiliyor. Örneğin: blocked.goodrx.com en çok atıf alanlardan biri.
Google AIO içinse kaçış yok: İndekslenmek istiyorsan, AI’ya da kapıyı açmak zorundasın. Chegg’in açtığı dava bu konunun ne kadar gri olduğunu gösteriyor.
Ne yapmalı?
- Google Search Console ve Bing Webmaster Tools’ta indeks durumunu kontrol et
- robots.txt ve CDN ayarlarında LLM tarayıcılarını engellemediğinden emin ol
- Botlara içerik veriyorsan, gerçekten seni gösterip göstermediklerini test et
ÖĞRENİLMESİ GEREKEN 6 NET GERÇEK
- Klasik SEO metrikleri AI atıfı sağlamaz.
- İçerik derinliği + okunabilirlik = görünürlük.
- Her AI modeli farklı çalışır. Hepsi izlenmeli.
- Marka popülerliği, bahsedilme ihtimalini artırır.
- Prompt yapısı görünürlüğü doğrudan etkiler.
- Teknik engeller, tüm emeği çöpe atabilir.
AI çağında SEO, içerik + yapı + strateji + teknik denge oyunudur.
Artık sadece Google için yazmıyoruz. Yazdığımız her şeyin bir LLM karşılığı var.
Görünür olmak istiyorsan, botların neyle beslendiğini iyi anlamalısın.
